لوله کشی برق ساختمان یکی از مباحث مهم در رشته برق ساختمان است که به صورت تخصصی در دوره های آموزشی برق ساختمان می باشد و یک برقکار حرفه ای ساختمان برای موفقیت در کار برق ساختمان و به بهترین شکل ممکن باید با آن آشنا باشد. این مرحله از برق کاری ساختمان قبل از مراحل نازک کاری ساختمان انجام می شود. با لوله کشی برق مسیر سیم ها از نظر برق ایمن بوده و سیم ها با مصالح ساختمانی تماس نداشته و در نتیجه دچار آسیب و پوسیدگی نمی شوند.

برای اینکه لوله کشی برق ساختمان به بهترین شکل ممکن انجام شود ابتدا باید نقشه سیم کشی ساختمان مشخص شود. در واقع باید گفت نقشه سیم کشی در ساختمان جهت حرکت لوله های برق ساختمان را مشخص می کند. لوله فولادی برق لوله کشی برق در ساختمان انواع مختلفی دارد که هر کدام به روش خاصی در لوله کشی اجرا و استفاده می شود. استفاده نادرست از لوله های برق می تواند صدمات زیادی را به همراه داشته باشد، زیرا پس از اتمام ساختمان، تعویض لوله بسیار سخت و پرهزینه است. بنابراین برقکاران حرفه ای ساختمان باید قبل از استفاده از لوله کشی با انواع لوله های برق ساختمان آشنا بوده و در هر مکان از بهترین نوع آن استفاده کنند.

انواع لوله کشی برق ساختمان 

برای جلوگیری از آسیب دیدن سیم های برق در ساختمان ها از لوله های مخصوص سیم کشی برق استفاده می شود. این لوله ها در انواع مختلف از جمله پی وی سی، پلی آمید، پلی اتیلن، گالوانیزه سرد، کاندویت فلزی، گالوانیزه گرم، شیلنگ فلزی، شیلنگ پلاستیکی و لوله لوله موجود می باشد.هر کدام از این لوله ها به روشی خاص در لوله کشی اجرا و استفاده می شوند. در این مقاله به تفسیر برخی از این لوله ها می پردازیم.

لوله کشی برق با لوله پی وی سی 

لوله های پی وی سی یکی از انواع لوله های برق ساختمان می باشد. این لوله ها از پی وی سی سخت و محکم ساخته شده اند. در برابر هرگونه مواد شیمیایی، زنگ زدگی، استحکام مکانیکی و … مقاوم بوده و بسیار سبک و ارزان هستند. این نوع لوله های پی وی سی معمولا در زیر سقف های بتنی استفاده می شوند.

لوله کشی برق ساختمان با لوله پلی آمید

لوله های پلی آمید از پلاستیک ساخته شده اند، بنابراین بسیار سبک، نرم و انعطاف پذیر هستند. می توان گفت که لوله های پلی آمید ارزان تر از تمام لوله های موجود در بازار هستند. اما این لوله ها به راحتی مشتعل می شوند. این تنها نقص در لوله های پلی هوپ است.

لوله کشی برق با لوله های گالوانیزه سرد و گرم 

لوله های گالوانیزه سرد و گرم بیشتر در زیر گچ استفاده می شود. در برابر زنگ زدگی بسیار مقاوم هستند. معمولا از نوع گرم این لوله ها در فضای باز و لوله های سرد در داخل خانه استفاده می شود.

لوله کشی برق با لوله های خرطومی 

استفاده از لوله های خرطومی در ساختمان از دیرباز در زمینه لوله کشی برق مورد استفاده قرار گرفته است. لوله های خرطومی در بسیاری از موارد مانند زیر کاشی، باز و غیره برای برق رسانی به ساختمان استفاده می شود.

لوله کشی برق با لوله شیلنگ پلاستیکی 

لوله های خرطومی پلاستیکی مشابه لوله های خرطومی هستند. تفاوت این نوع لوله با لوله های شیلنگ ساده در جنس آنهاست. این نوع لوله از فلز ساخته شده و برای موارد روکار استفاده می شود.

اصول لوله کشی برق ساختمان 

زمانی که با انواع لوله های برق آشنا شدید، نوبت به دانستن اصول و نکات لازم هنگام برق رسانی ساختمان می رسد. زیرا ندانستن اصول اولیه لوله کشی مشکلاتی مانند جرقه، آتش سوزی و … را در پی خواهد داشت. در اینجا مهمترین اصول لوله کشی برق در ساختمان آورده شده است:

توجه داشته باشید که لوله های برق باید حداقل 30 سانتی متر از لوله های فاضلاب فاصله داشته باشند. متأسفانه معمولاً برقکارها موفق به ایجاد یک مشاور مجزا برای لوله های برق و قرار دادن آنها در کنار لوله های فاضلاب نمی شوند.

☑️ سقف ساختمان هایی که کاذب نیستند و از تیر و بلوک ساخته شده اند برای سیم کشی برق مناسب نیستند. برای برق انداختن این گونه ساختمان ها باید لوله ها را از طبقه بالا نصب کرد. سپس لوله ها را با استفاده از خم یا زانو به طبقه پایین منتقل کرد.

☑️ هنگام طراحی نقشه سیم کشی ساختمان بهتر است لوله کشی برق ساختمان از کف نباشد. زیرا لوله های آب از این مسیر عبور می کنند و این منجر به آسیب به لوله های برق می شود.

☑️ بین لوله های مورد استفاده در برق ساختمان تقریباً 15 سانتی متر فاصله باشد.

☑️ در قسمت هایی از ساختمان که گرما یا سرمای بیشتری دارند بهتر است از لوله های منبسط شونده و جمع شونده استفاده شود تا در برابر تغییرات دما مقاوم باشند.

☑️ در دوره های آموزشی برق ساختمان تمامی اصول و مراحل مربوط به لوله کشی و سیم کشی برق ساختمان به صورت کاملا تخصصی آموزش داده می شود. بنابراین با توجه به اهمیت برق رسانی ساختمان، در صورتی که مهارت های لازم برای برق رسانی ساختمان را کسب نکرده اید، ساختمان را برق دار نکنید.

استاندارد لوله کشی برق ساختمان 

در مقاله قبل به بررسی استانداردهای برق ساختمان پرداختیم و بیان کردیم که برای لوله کشی صحیح برق ساختمان چه استانداردهایی را رعایت کنیم. برخی از استانداردهای لوله کشی برق در ساختمان عبارتند از:

⏹ نسبت قطر داخلی لوله به قطر دسته سیم باید حداقل 1.3 باشد.

⏹ در هنگام نصب لوله ها باید خالی باشند.

⏹ استفاده از لوله کشی در لوله کشی ممنوع است.

⏹ تعویض نوع لوله بدون نصب باکس در محل تعویض ممنوع می باشد.

⏹ مدارهای زیر طبقات فقط باید با استفاده از لوله های تغذیه سفت و سخت یا لوله های پلاستیکی کار کنند.

⏹ گیره های لوله سطحی باید دو پیچ بوده و به گونه ای باشد که لوله با دیوار یا سقف تماس نداشته باشد.
برای اطلاعات بیشتر در مورد استانداردهای لوله کشی برق در ساختمان ها، مقاله استانداردهای لوله کشی ساختمان در حال حاضر چیست را مطالعه کنید.

ابزار لازم برای لوله کشی برق ساختمان 

بدون شک لوله کشی برق نیز مانند هر فعالیت دیگری نیاز به ابزار خاصی دارد. ابزار لازم برای لوله کشی برق عبارتند از:

🔀 کاتر
🔀 کمان اره
🔀 متر
🔀 فنر خمشی (می توانید کابلی هم اندازه با همان عمق لوله برای خم شدن بسازید).
🔀 تبر و خودکار
🔀 پیک نیک و آب
🔀 بخاری

مراحل لوله کشی برق ساختمان 

فرآیند لوله کشی برق ساختمان در سه قسمت انجام می شود. مرحله اول در طول ساخت و ساز ساختمان انجام می شود. مرحله دوم پس از کف سازی، کاشی کاری و سفید کاری دیوارها و مرحله سوم پس از رنگ آمیزی و تکمیل کف انجام می شود. در ادامه به بررسی جزئیات مراحل لوله کشی برق ساختمان می پردازیم.

مرحله اول

🔛 ترسیم نقشه ساختمان شامل سیستم های روشنایی و صوتی – پریز برق – تلفن – آنتن مرکزی – آیفون – فن کویل – اطفاء حریق – برق اضطراری و موتور منزل.

🔛 اجرای طرح در حین کار

🔛 کل جعبه کلیدها را تراز کنید و با یک خط چک یک خط تراز بکشید

🔛 شیار زنی مسیر لوله ها با شابلون و دستگاه شیار زنی

🔛 کندن جعبه کلید با دستگاه

🔛 سوراخ شدن چراغ سقفی توسط دستگاه 

🔛 نصب جعبه کلید روی دیوار با شابلون و تراز کردن دقیق آنها.

🔛 جوشکاری و ساپورت برای فیکس کردن لوله های پلی که برای ورودی و خروجی لوله هایی که داخل جعبه فیوز آورده می شوند.

🔛 جوش و ساپورت برای رفع پلی لوله هایی که برای ورودی و خروجی لوله هایی که داخل آنتن و جعبه تلفن آورده می شوند.

🔛 اجرای لوله پلیکا به روش حرارتی و خمشی توسط مشعل و فنر و آب بندی آن توسط چسب پلیکا.

🔛 جوشکاری و ساخت تکیه گاه سینی برق روی کانال مشخص شده روی نقشه 

🔛 پوشش کامل روی لوله های پلیکا که در کف ساختمان کار شده است.

🔛 نصب جعبه فیوز و تراز آن در مکان های مشخص توسط نقشه.14- نصب آنتن، ماهواره و باکس تلفن و تراز کردن آنها در مکان های مشخص توسط نقشه.

🔛 تامین ارت (اتصال زمین) ساختمان (نصب ورق مسی و سیم، زغال، نمک یا بنتونیت جهت راه اندازی چاه ارت و از آنجا به سینی برق و مصرف کنندگان) لوله گذاری فولادی در شرایطی که توسط. طرح (در پارکینگ های ادارات داخل روشنایی آسانسور و روشنایی موتور منزل).

مرحله دوم

➡️ تمیز کردن جعبه کلید و بریدن لوله های اضافی روی کار.

➡️ سیم کشی داخل لوله پولیکا (رنگ سیم ها و قطر سیم ها و جنس سیم ها طبق استاندارد انتخاب می شود).

➡️ کابل شیلد شده برای بلندگوها و از آنجا به ولوم های همان اتاق و سپس به دوشاخه های پشت آمپلی فایرها گذاشته شود.

➡️ کابل کشی برق از داخل جعبه فیوز و عبور از داخل سینی برق و بست و از آنجا به زیر کنتور (در صورت داشتن دیزل ژنراتور این کابل ها وارد موتور خانه شده و وارد پنل های خودش می شود).

➡️ کابل کشی تلفن – آنتن های ماهواره و آیفون از برد خودشان و عبور از داخل سینی خودشان و بستن کابل ها و از آنجا به جعبه های مخصوص خودشان.

➡️ اتصالات سر سیم داخل جعبه کلید جعبه فیوز – چراغ – توکار – و جعبه آنتن – ماهواره – تلفن – کپسول آتش نشانی – یو پی اس (نصب دستگاه های تامین برق UPS مربوط به شرکت های مسئول می باشد).

➡️ تمامی اتصالات و انتهای سیم ها را کنار حوض حلبی قلع و قمع کنید.

➡️ عایق بندی اتصالات توسط لاک حرارتی (تعویض لنت های برق).

➡️ اجرای کابل کشی مربوط به بیرون ساختمان نصب نورافکن در نما.

مرحله سوم

🔀 کلیدها و پریزها را ببندید و آنها را تراز کنید.

🔀 ترمینال روی سیم ها را ببندید.

🔀 دتکتورهای دود و دستگیره های آنها را در مکان های تعیین شده نصب کنید.

🔀 نصب فیوز در داخل جعبه فیوز و سیم کشی سیم ها و فیوز کردن آنها.5- نصب آیفون تصویری، بستن سوکت ها و دستگیره های مربوطه.

🔀 نصب آنتن مرکزی و کلیدهای مربوطه.

🔀 نصب سوئیچ های ماهواره ای (نصب و راه اندازی ماهواره بر عهده شرکت های مربوطه می باشد)

🔀 نصب نور چشمی در پله ها و پارکینگ ها.

🔀 نصب چشمه های روشنایی در سرویس های هود مرکزی (این چشم ها پس از عمل بر روی کنتاکتور و سپس کنتاکتور به سانتریفیوژ فرمان داده و باعث تهویه سرویس ها می شوند).

🔀 نصب چراغ های مخفی داخل سقف کاذب و کفی های سرامیکی